Get Adobe Flash player

Menu

8. Dzieje Zakonu

DZIEJE ZAKONU

 

U źródeł

 

     Zgromadzenie Sióstr  Kanoniczek Ducha Świętego de Saxia jest żeńską gałęzią średniowiecznego, szpitalnego Zakonu Ducha Świętego, który powstał w XII wieku we Francji w celu świadczenia miłosierdzia najbardziej potrzebującym.  Jego Założycielem był Gwidon – bogaty książę francuski, człowiek pobożny i wrażliwy na ludzkie cierpienie.

W 1175 roku ufundował on w swoim rodzinnym mieście Montpellier  pierwszy szpital, służący chorym i ubogim i sam osobiście posługiwał zgromadzonym w nim biedakom.

 

Wielu młodych  mężczyzn i kobiet, poszło w jego ślady i tak powstał Zakon, któremu Gwidon za Patrona obrał Ducha Świętego – Osobową Miłość Trójcy Przenajświętszej.  Bracia i Siostry Zakonu Ducha Świętego, zwani popularnie  „duchakami „ i „duchaczkami”   z miłością w sercu świadczyli miłosierdzie potrzebującym w szpitalach, których z czasem zaczęło coraz więcej przybywać.

 

Należy pamiętać, że termin „szpital” miał kiedyś znaczenie o wiele szersze niż to jest dzisiaj. Łacińskie słowo „hospitalis” oznacza bowiem dom gościnny i długo jeszcze określano nim nie tylko miejsce, gdzie leczy się i otacza opieką chorych, ale także przytułek dla starców, kalek i ludzi niezdolnych do pracy, sierociniec, czy przystań dla wędrowców.

 

Szpitale Ducha Świętego założone przez Gwidona z Montpellier miały charakter uniwersalny – służyły wszystkim potrzebującym pomocy.

 

Zakon Ducha Świętego zyskał aprobatę papieską w 1198 roku.

Papież Innocenty III  , w swej bulli z dnia 22 kwietnia 1198 roku tak scharakteryzował dzieło miłosierdzia realizowane przez Gwidona

z Montpellier:

„ Wśród wszystkich innych szpitali, nowo założony szpital  Ducha Świętego, który założył    w Montpellier ukochany syn Gwidon, wyróżnia się duchem zakonnym,       jaśnieje światłością miłosierdzia i uczynkami doskonałej dobroczynności w odniesieniu do ubogich, a lepiej to wiedzą ci, którzy doznali dowodów miłosierdzia.

 

W 1204 roku papież Innocenty III  zachwycony działalnością duchaków powierzył Gwidonowi oraz  jego braciom i siostrom, ufundowany przez siebie szpital w rzymskiej dzielnicy SAXIA,  czyniąc go jednocześnie generalnym domem Zakonu.

 

 

Zakon Ducha Świętego w świecie

 

W wiekach XIII, XIV i XV Zakon Ducha Świętego wspaniale się rozwijał.  Kontynuując dzieło swego Założyciela i odpowiadając na ogromne potrzeby tamtych czasów, zakładał i prowadził w miastach całej Europy setki szpitali – przytułków.

 

W XV wieku liczba duchackich szpitali w Europie sięgała 1000.

W samej Francji, kolebce Zakonu , było ich około 400.

Duchacy mieli swoje placówki min. we Włoszech, Hiszpanii, w Kolumbii, Meksyku, Peru,   na wyspie Santo Domingo i na Seszelach.

 

     W pobliżu bramy każdego szpitala Ducha Świętego znajdowało się tzw.  „koło” – rodzaj ruchomego bębna . Pełniło ono rolę dzisiejszego „okna życia.”

 

Wzorem dla wszystkich duchackich szpitali ,  był rzymski Szpital Ducha Świętego, który  w XVII i XVIII wieku przeżywał apogeum swej świetności.

Z wypracowanego w nim modelu i systemu opieki nad porzuconymi

przez rodziców dziećmi , korzystały również  inne instytucje opiekuńcze.

Był to system, na owe czasy, bardzo nowoczesny, gwarantujący pomoc, opiekę i wychowanie dzieciom przez całe życie.

 

 

Zakon Ducha Świętego w Polsce

 

Do Polski zakonnicy Ducha Świętego przybyli w 1220 roku. Sprowadził ich z Wiednia biskup krakowski Iwo Odrowąż i osadził na Prądniku pod Krakowem.

Tam też powstał pierwszy na ziemiach polskich duchacki szpital.

 

W 1244 roku biskup Jan Prandota przeniósł szpital z Prądnika do Krakowa. Oddał duchakom kościół parafialny św. Krzyża, a w jego pobliżu ufundował budynki szpitalne oraz klasztory dla braci i sióstr.

 

W zabudowaniach krakowskiego  szpitala mieściło się :

–  ok. 350 chorych,

–  100 sierot i podrzutków,

–  przytułek dla  ubogich i bezdomnych

–  dom  dla samotnych matek .

 

Szpital Ducha Świętego w Krakowie funkcjonował nieprzerwanie przez 650 lat. Niestety w 1892 roku historyczne budynki szpitalne

 i klasztorne zostały zburzone.

 Nie uratował ich nawet zdecydowany sprzeciw Jana Matejki.

 Na miejscu szpitala stoi dziś Teatr im. Juliusza Słowackiego.

 

Pamięć o duchakach i ich szpitalu pozostała jedynie w zachowanych do dziś nazwach:

  Placu Świętego Ducha  i pobliskiej ul. Szpitalnej.

 

Oprócz Krakowa duchackie szpitale znajdowały się także

w Kaliszu, Sławkowie, w Sandomierzu, Stawiszynie i Wisznicach.

Niestety i one nie przetrwały do naszych czasów.

 

 

Apostolstwo dzisiaj

 

        Obecnie Siostry Kanoniczki Ducha Świętego pracują na18 placówkach w Polsce i 5 za granicą. Odpowiadając na potrzeby współczesnego świata niosą miłość miłosierną chorym i samotnym w domach prywatnych oraz szpitalach: w Leżajsku i Krakowie, ośrodkach zdrowia w Afryce, w Burundii: w Bujumburze, Gatara i Buraniro.

Siostry otaczają opieką starsze i samotne kobiety w Domu Opieki w Leżajsku, pomagają dziewczętom spodziewającym się dziecka , pracując w Domu Samotnej Matki przy Sanktuarium Matki Bożej Brzemiennej w Gdańsku – Matemblewie oraz w Domu Obrony Życia w Pisarówce na Ukrainie.

Siostry troszczą się o  dzieci z rodzin patologicznych i niewydolnych wychowawczo  w placówkach opiekuńczo – wychowawczych w Pacanowie i Sułoszowej. Prowadzą  przedszkola: w Lublinie / przedszkole integracyjne / i Krakowie, obejmują katechizacją dzieci i młodzież w szkołach państwowych w różnych miastach na terenie kraju.

Posługa sióstr obejmuje także księży emerytów. Siostry pracują w domach dla nich przeznaczonych w Częstochowie i w Rzymie.

Siostry  wykonują ponadto różne prace przy parafiach, służąc jako kancelistki, organistki, zakrystianki, kucharki.

Oprócz działalności apostolskiej, zewnętrznej, siostry podejmują cichy apostolat modlitwy i cierpienia, ofiarując wszystko na większą chwałę Boga i dla zbawienia świata.